VUI HAY LO, MÓN QUÀ CỦA CÔNG NGHỆ: ChatGPT.

Bài viết ngày đầu tiên đi làm sau Tết, năm 2023 (dự trù là…ít view).

Mấy hôm Tết tôi đọc và lưu một số tài liệu về hội chợ hàng tiêu dùng điện tử thế giới CES vừa xảy ra ở Las Vegas (mà đến nay, mắc ham chơi Tết, chưa xử lý xong tin bài kèm hình ảnh cho thật đắc địa để đăng) . Đọc tài liệu, thấy vui vì tất cả trí thông minh và khả năng thực hiện đều được trưng dụng hết trong cạnh tranh thị trường, dùng công nghệ để đưa ra những sản phẩm đôc đáo, lạ lùng nhất, phục vụ mọi ngóc ngách của đời sống làm cho cuộc sống tiện nghi hơn, dễ chịu hơn, vui vẻ hơn và hạnh phúc hơn. Nhất là chủ đề tập trung là chăm lo cho những người “yếu thế” gồm người khuyết tật, phụ nữ, người già (là họ nói thế, các bà và các cụ đừng phiền vì hai chữ yếu thế nhé). Hay quá, mục đích công nghệ là đây chứ đâu. Mình sẽ post để các vị xem và vui.

Hôm nay lại post bài này, triệu người vui (vì khỏi tốn tiền thuê chuyên gia, thợ viết nữa) thì cũng sẽ có một triệu người buồn. Đã vang lên tiếng thở dài não nề: thôi toi rồi, chuyên gia, chiến lược gia, dự báo gia ơi, tụi mình sắp nghỉ hưu đột xuất hết rồi!

Vì sao? “Nó” là ai mà nguy hiểm và kinh khủng thế?

Là ChatGPT đấy ạ.

ChatGPT, sản phẩm của OpenAI, đã bắt đầu làm mưa làm gió trên thế giới sau thời gian ngắn được đưa vào sử dụng. Nó thông minh đến mức không thể tin được. Chỉ cần một số từ khóa, nó sẽ viết cho những bài diễn văn, bài báo, thông cáo báo chí, tiểu luận, thư,… trong vòng vài chục giây.

Không hiểu ChatGPT sẽ phát triển hay tàn phá tư duy và sức lao động của con người đây?

Giáo sư Trương Nguyện Thành từng làm thí nghiệm với ChatGPT và mùng 3 Tết Quý Mão, ông đưa ra kết luận:

Trong tương lai AI có thể làm được nhiều điều mà hiện tại chúng ta không nhận ra.

1. Tôi đưa một thông tin về việc năm trong team giỏi toán của tỉnh Bình Dương để thi giỏi toán quốc gia. ChatGPT đánh giá thông tin này không đủ mạnh và quyết định không dùng nó và cả việc không dùng thông tin về trình độ toán của tôi.

2. Thay vào đó Chat GPT đã ‘invent’ một chuyện khác hoàn toàn không có thật ‘I was part of a group that developed a software that helps small farmers to manage their farming operations more efficiently’ và câu chuyện này có thể giúp tôi vào học ngành CNTT AI tốt hơn.

Chỉ với hai vấn đề trên đủ để nêu vấn đề trăn trở của tôi.

1. Việc một học sinh THPT dùng công cụ AI để viết bài tự luận cho hồ sơ xin học đại học như trên có vi phạm liêm chính học thuật không?

Nếu đánh giá từ khía cạnh bài tự luận phải do chính bản thân người đó viết thì đúng đây là một vi phạm và là điểm trừ trong đánh giá nhân cách.

Nhưng hs đó phải đưa thông tin về mình để AI viết và AI chỉ diễn đạt cá nhân hs một cách tốt nhất có thể. Bạn hs đó biết tận dụng công nghệ để làm điều mình cần phải làm tốt nhất có thể. Đây lại là điểm cộng trong đánh giá kỹ năng.

Hậu quả của công cụ AI do con người làm ra cho giáo dục là gì?

1. Với thí dụ trên bạn có thể thấy cái nhức đầu của tất cả các đại học dùng bài văn tự luận để đánh giá tiềm năng của ứng viên xin vào đại học. Không thể dùng phương pháp này nữa. Hahaha

2. Tất cả các môn học đòi hỏi viết bài và kể cả giải toán hay sửa phần mềm đều không còn khả năng xác minh tính trung thực để đánh giá năng lực học tập.

Đúng hay Sai?

Sau bao thăng trầm trong cuộc sống tôi ngộ ra một điều đó là trên đời không có gì là tuyệt đối đúng hay sai mà chỉ là phù hợp trong bối cảnh thời gian và không gian hay không mà thôi. Nhận thức đưa đến quyết định hành động và mọi hành động đều có hậu quả và cái giá phải trả dù là không làm gì.

Điều bạn cho là đúng thì có thể sai ở một nơi khác hay/và ở thời điểm khác. Và đây là một thí dụ điển hình. AI sẽ tiếp tục phát triển về phía trước và con người sẽ sử dụng nó ngày càng rộng rãi và tiếp tục phát triển nó ngày càng thông minh hơn. AI đến ta hôm nay cũng giống như máy tính tay của 50 năm trước và Internet 30 năm trước. 50 năm trước thầy cô đánh giá học sinh khả năng tính cộng trừ nhân chia và lấy căn bằng tay. Ở thời điểm giao thời thì làm bài có thể sử dụng nó nhưng khi thi thì không. Và rồi ai cũng sử dụng máy tính tay mọi lúc mọi nơi khi cần. Cũng như ngày nay ở một số nơi khi thi vẫn không được mở Internet hay sách.

-Nhà nghiên cứu N.M.T (Bỉ-Hoa Kỳ)

Chúng tôi thử dùng ChatGPT để viết Abstracts cho bài báo khoa học. Nó viết thật đúng với đủ nội dung mình muốn viết. Không lâu nữa các Chatbot sẽ là co-authors của các scientific papers rồi.!

Với các phương pháp tính toán sử dụng trong ngành Học Máy (Machine Learning) xử lý số liệu lớn (big data), cộng với khả năng ngày càng tăng của chatbot, chưa thấy rõ trong vài năm nữa nghiên cứu và công bố khoa học sẽ hướng về đâu…

-Các nhà giáo ở Hoa Kỳ:

Nó cũng thi đậu các kì thi ở bậc trung học ở Mỹ rồi ạ. Giáo viên THPT đang lo.

Nó cũng đã thi đậu bằng MBA của trường Wharton!

-Và một giám đốc marketing của một hãng công nghệ lớn nói với tôi: “tôi sai nó viết content một chiến dịch khuyến mãi, rất OK bà bạn ơi”.

Tóm gọn lại:

-Nếu bạn cho nó đề tài, nó viết ro ro, không cần bạn cung dữ liệu luôn. Nó tự tổng hợp tư liệu có sẵn trên internet được (đa dạng nguồn, nhiều địa chỉ nhé). Nghĩa là: nó copy những gì đang có trên mạng, chọn lọc với trí thông minh tuyệt vời, rồi cứ thế mà chém thôi. Nó phân tích, dự báo luôn. Hay hơn cả văn kiện. Hay hơn cả những bức thư tình lãng mạn, đẩm lệ nhất.

Các chuyên gia, nhà báo lo đi là vừa.

Riêng tôi, tôi thực sự lo cho một nền giáo dục từ chương, học KHÔNG CẦN NÃO, chỉ cần học thuộc, trả bài ở mọi cấp quá đi các bạn ơi!

Poster quảng cáo hội chợ hàng điện tử tiêu dùng thế giới CES

TV dành cho người nhược thị hay khiếm thị, sản phẩm mới của Samsung.

Biến bạn thành thù? Sử dụng AI trong giáo dục.